Propozycje tematów i zagadnień na "godziny wychowawcze" opracowane przez pedagoga ZSZ nr 3 w Skierniewicach Elżbietę Jach. Jednym z najistotniejszych zadań współczesnej szkoły w dziedzinie wychowania jest wspomaganie rodziców, czy wręcz zastępowanie ich w przypadkach ewidentnej niemocy z ich strony. Często szkoła staje się jedynym źródłem informacji i wiedzy dla uczniów i ich rodziców o otaczającej nas rzeczywistości, o życiu i jego aspektach. Podstawa programowa kształcenia ogólnego m.in. , że uczniowie we współczesnej szkole powinni :
- znaleźć możliwość wszechstronnego rozwoju osobowego w sferze intelektualnej, psychicznej, społecznej, moralnej, estetycznej, duchowej i zdrowotnej.
- umieć dążyć do osiągnięcia celów życiowych i poszukiwać wartości wg których określą własne miejsce w świecie.
- dążyć do samodoskonalenia się poprzez umiejętne rozpoznawanie wartości moralnych i dokonywanie prawidłowych wyborów.
Wspomaganie młodzieży w rozwoju powinno dokonywać się na trzech poziomach ( za Z.B. Gasiem Pomoc psychologiczna młodzieży 1995):
- Poziom 1 – zanim problemy się pojawią lub zanim przekształcą się w sytuację kryzysową. Działania edukacyjne muszą zmierzać do likwidacji czynników destrukcyjnych, modyfikacji środowiska wychowawczego i rozwijania umiejętności radzenia sobie z wymogami życia.
- Poziom 2 – wstępna faza rozwoju trudności. Celem działań jest rozwiązanie zaistniałego problemu i odzyskanie przez nastolatka poziomu konstruktywnego funkcjonowania oraz zabezpieczenie go przed poważniejszymi trudnościami.
- Poziom 3 – po rozwiązaniu kryzysu. Działania powinny być skoncentrowane na tych którzy poradzili sobie i włączeniu ich do systemu samopomocy uczniowskiej.
Miejscem szczególnie intensywnych działań na rzecz młodzieży powinna być szkoła bowiem jest to miejsce w którym :
- wyzwalają się trudności związane z przyjmowaniem odpowiedzialności za własne życie,
- następuje intensywny rozwój w zakresie funkcjonowania interpersonalnego i społecznego w grupie rówieśniczej,
- dochodzi do konfrontacji autorytetów i kształtowania się poczucia własnej tożsamości nastolatka,
- młodzież spędza znaczną część aktywnego życia,
- jest łatwy dostęp do środowiska młodzieżowego i można zorganizować prowadzenie oddziaływania.
Szkoła średnia to ostatni etap szkolnego życia ucznia. Przychodzą do niej młodzi ludzie częściowo już ukształtowani, z wyrobionym światopoglądem, ukształtowaną osobowością. W trakcie pobytu w szkole osiągają pełnoletniość i nabywają praw ludzi dorosłych. Posiadają już spory zakres wiedzy o życiu, o czyhających na nich niebezpieczeństwach i wiedzą jak sobie radzić choć nie zawsze potrafią. Aby pomóc wychowawcom klas licealnych w konstruowaniu programów i planów nauczania i wychowania, korzystając z wieloletniego doświadczenia i wiedzy , przygotowałam zestawy tematów i zagadnień do omówienia na godzinach do dyspozycji wychowawcy. Ich realizację można włączyć do ścieżek edukacyjnych, dopasować do indywidualnych potrzeb zespołu uczniowskiego oraz rozbić na kilka jednostek lekcyjnych. Tematy i zagadnienia opracowałam na trzyletni cykl nauczania, ale jest ich tak dużo, że wychowawcy klas 5 teraz i później klas 4 mogą wybrać z nich te, których realizacja pomoże wychowankom. PROPOZYCJE TEMATÓW I ZAGADNIEŃ NA "GODZINY WYCHOWAWCZE" KLASA I.
- Poznajmy się – indywidualne prezentacje.
- Co nas łączy – prezentacja zainteresowań, form spędzania czasu wolnego, zdolności i uzdolnień itp.
- Tworzymy grupę – ustalanie celów i reguł grupowych.
- Niewłaściwe zachowania w grupie i sposoby zapobiegania im ( lizusostwo, donosicielstwo, obmawianie, wyśmiewanie itp.)
- Koleżeństwo, kumplostwo, przyjaźń , miłość – czy znasz różnice.
- Rola współpracy i pomocy grupy w osiąganiu celów indywidualnych i grupowych.
- Planowanie własnego rozwoju.
- Rozległość zainteresowań jako czynnik ułatwiający dokonanie wyboru.
- Ściąganie, podpowiadanie, wagary a solidarność i uczciwość wobec siebie i innych.
- Jak się uczyć efektywnie.
- Umiejętne gospodarowanie czasem pracy i wolnym od zajęć.
- Niepowodzenia to porażki czy kolejne etapy w drodze do celu ?
- Umiejętność stawiania celów w zależności od własnych możliwości i potrzeb.
- Rola wykształcenia we współczesnym świecie.
- Jak umiejętnie poszukiwać informacji.
- Dyskusja jako jedna z form zdobywania wiedzy.
- Przeprowadzenie dyskusji na wybrany temat wg. reguł i omówienie rezultatów. Ćwiczenie umiejętności wypowiadania własnych sądów.
- Uczucia - identyfikacja i nazywanie uczuć.
- Dobre sposoby radzenia sobie ze złością, gniewem, rozczarowaniem, stresem.
- Komunikacja werbalna i niewerbalna, umiejętność odczytywania sygnałów z otoczenia.
- Nieagresywne wyrażanie emocji negatywnych –"język JA"
- Wyrażanie buntu w sposób społecznie akceptowalny, nie psujący relacji między rówieśnikami.
- Rola agresji, wulgaryzmów i żargonu w wyrażaniu emocji i kształtowaniu kontaktów między ludźmi.
- Źródła zagrożeń dla zdrowia i życia współczesnego człowieka.
- Rola środowisk społecznych, sytuacji polityczno- gospodarczej kraju i świata, normy i reguły obyczajowe i religijne, itp.
- Rozpoznawanie zagrożeń cywilizacyjnych ( uzależnienia, sekty, subkultury, choroby) i manipulacji polityczno- gospodarczych ( rasizm, nietolerancja, terroryzm, rozpad więzi rodzinnych, brak ideałów, nachalna reklama itp.)
- Rola używek w radzeniu sobie z trudnościami i nawiązywaniem kontaktów. Manipulowanie świadomością.
- Mechanizm powstawania uzależnień.
- Mówienie " NIE" a autorytet w grupie.
- Zdrowe odżywianie się – anoreksja, bulimia. Akceptacja obrazu własnego ciała.
- Lekcja z cyklu " POLECAM" - ostatnio przeczytaną książkę, obejrzany film, program TV, koncert itp.
- Wyjścia do kina, wyjazdy do teatru, wycieczki, biwaki, przygotowywanie uroczystości szkolnych itp. .
PROPOZYCJE TEMATÓW I ZAGADNIEŃ NA "GODZINY WYCHOWAWCZE" KLASA II
- Życie w zgodzie z rytmem natury ( nauka, wypoczynek – znalezienie właściwych proporcji).
- Zdrowe odżywianie się. Szczupły nie musi oznaczać CHUDY .
- Oswajanie stresu.
- Aktywne rozwiązywanie problemów.
- Jak się kłócić, jak krytykować – wyrażanie złości i gniewu w nieinwazyjny sposób.
- Jak umiejętnie przyjmować krytykę – asertywne sposoby radzenia sobie.
- Dotrzymywanie umów i obietnic – analiza własnych możliwości.
- Umiejętność samooceny – moje wady i zalety.
- Samoakceptacja źródłem rozwoju osobistego.
- Jak zachować wewnętrzny spokój i pogodę ducha ?
- Dyskusja, negocjacje, kompromis – rodzice i dzieci, dorośli i młodzież.
- Inny nie znaczy gorszy – postawa tolerancji wobec drugiej osoby.
- Umiejętność przeciwstawiania się zagrożeniom – mówienie NIE. Unikanie sytuacji sprzyjających powstawaniu agresji i przemocy.
- Kształtowanie relacji międzyludzkich – język "JA"
- Bariery komunikacyjne – język "TY"
- Doradzać czy wysłuchać – rola aktywnego słuchania w pomaganiu innym.
- Nieśmiałość – zaleta czy wada .
- Rola przyjaźni i miłości w rozwoju emocjonalnym człowieka.
- Ludzie którym ufam. Autorytety.
- Kultura bycia czyli SAVOIR VIVRE na co dzień.
- Kim jestem – pojęcie godności ludzkiej. Media i wszystko na sprzedaż ?
- Ja w zjednoczonej EUROPIE . Kim jestem i dokąd zmierzam.
- Rzeczywistość w której żyję. Moje prawa i obowiązki.
- Niemodne słowa ? : OJCZYZNA, PATRIOTYZM, HONOR, POLAK, UCZCIWOŚĆ, CZŁOWIECZEŃSTWO.
- Być czy mieć ?
- Ukazywanie konsekwencji zachowań wobec innych. Rekompensowanie wyrządzonych krzywd.
- Uczenie dostrzegania przemocy w środowisku rówieśniczym.
- Wskazywanie osób i instytucji pomocnych w zwalczaniu przemocy.
- Współczesny świat. Rola agresji w rozwiązywaniu międzynarodowych sporów. Wojny, terror, problem uchodźctwa.
- Lekcja z cyklu " POLECAM" - ostatnio przeczytaną książkę, obejrzany film, program TV, koncert itp.
- Wyjścia do kina, wyjazdy do teatru, wycieczki, biwaki, przygotowywanie uroczystości szkolnych itp. .
PROPOZYCJE TEMATÓW I ZAGADNIEŃ NA "GODZINY WYCHOWAWCZE" KLASA III
- Dokąd zmierzamy ? Rola wykształcenia w planowaniu rozwoju osobistego.
- Moda na dobre wykształcenie – "wyścig szczurów".
- Kształcenie i samokształcenie, ich związek ze zdolnościami , zainteresowaniami i rozwojem osobistym.
- Studia jako etap rozwoju a nie ostateczny efekt.
- Moje plany życiowe – nauka, rodzina, praca. Wyznaczanie długoterminowych celów.
- Pierwsze podsumowanie- TO UMIEM i POTRAFIĘ .
- Praca twórcza i odtwórcza a satysfakcja osobista
- Człowiek twórczy a używki.
- Związki między różnego rodzaju środkami psychoaktywnymi, a wynikami w nauce, pracy, twórczości.
- Pasja a sukces zawodowy.
- Kariera czy rodzina ? Czy umiesz dokonać wyboru.
- Co to znaczy być dojrzałym. Dojrzałość psychiczna, fizyczna, emocjonalna i społeczna.
- Bycie dojrzałym to " wolność OD" czy " wolność DO" czegoś.
- Własny STYL a nakazy mody.
- Wpływ reklam i środków masowego przekazu na dokonywanie wyborów.
- Zagrożenia płynące z Internetu.
- Polska emancypacja. Rola kobiet w życiu zawodowym, rodzinnym i społecznym.
- Demokracja w "polskim" wydaniu, fikcja czy szkoła życia.
- Ludzie starsi i sprawni inaczej – okazywanie szacunku, pomocy i tolerancji dla ich słabości.
- Alienacja człowieka we współczesnym świecie.
- Współczesne zagrożenia ekologiczne, cywilizacyjne, ekonomiczne, polityczne i kulturowe.
- Rola stowarzyszeń charytatywnych i wolontariatu w pomaganiu ludziom chorym, biednym, starszym, uchodźcom.
- Kształcenie umiejętności dawania z siebie innym. Wolontariat.
- Radzenie sobie z przedmaturalnym stresem.
- Lekcja z cyklu " POLECAM" - ostatnio przeczytaną książkę, obejrzany film, program TV, koncert itp.
- Wyjścia do kina, wyjazdy do teatru, wycieczki, biwaki, przygotowywanie uroczystości szkolnych itp. .
|